اصل نماز چند ركعت است

امام رضا(ع) در خصوص تعداد ركعات نماز و روند تغییر آن حدیث جالبی دارند.

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشهخبرگزاری فارس، نماز بهترین اعمال دینی است كه اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادت های دیگر هم قبول می شود و اگر پذیرفته نشود اعمال دیگر هم قبول نمی شود، همان طور كه اگر انسان شبانه روزی پنج نوبت در نهر آبی شست وشو كند، آلودگی در بدنش نمی ماند، نمازهای پنج گانه هم انسان را از گناهان پاك می كند و سزاوار است كه انسان نماز را در اوّل وقت بخواند و كسی كه نماز را پست و سبك شمارد مانند كسی است كه نماز نمی خواند، یكی دیگر از پرسش هایی كه درباره نماز مطرح می شود این است كه چرا به تعداد ركعات نماز افزوده شده است یا شنیده ایم كه نمازها به صورت 2 ركعتی نازل شده است، ولی به دلیل ولادت امام حسن و حسین(ع) هفت ركعت پیامبر(ص) به نمازها اضافه كرده است، آیا این درست است؟ اگر در این خصوص روایتی هست بیان كرده و بگویید نماز در صدر اسلام چگونه بوده است؟

سیدحسن موسوی كارشناسی مركز تخصصی نماز در جواب این پرسش می گوید:

امام رضا(ع) در خصوص تعداد ركعات نماز و روند تغییر آن فرموده اند: اصل نماز یك ركعت است، چون اصل عدد یك مىrlm; باشد، بنابراین هر گاه نماز را از یك ركعت كمتر بیاورند، عمل آورده شده نماز نیست، بارى حق عزوجل مىrlm; دانست آن یك ركعت - كه كمتر از آن اصلاً نماز نیست- را بندگان كاملاً و تماماً نیاورده، بلكه ناقص اداء مىrlm; كنند، پس یك ركعت دیگر را با آن مقرون ساخت تا با ركعت دوم نقص ركعت اول جبران شود و بدین ترتیب اصل نماز دو ركعت جعل كرد.

سپس رسول خدا(ص) مىrlm; دانستند بندگان این دو ركعت را با تمام آنچه مورد امر است و كاملاً و تماماً نخواهند آورد، از این رو به هر كدام از نماز ظهر و عصر و عشاء دو ركعت ضمیمه شد تا بدین وسیله نقص دو ركعت اول و دوم جبران شود و نیز حضرت مىrlm; دانستند كه در وقت نماز مغرب غالباً مردم از خواندن نماز منصرف و به كارهایى از قبیل افطار و تناول غذا و وضو و آماده كردن مقدمات استراحت در شب هستند، لذا یك ركعت بیشتر به آن اضافه نكردند تا بدین وسیله نماز مغرب بر آن ها سبك و خفیف باشد و نیز وجه دیگر براى اضافه شدن یك ركعت به نماز مغرب آن است كه بدین وسیله ركعات نماز در روز و شب عدد فرد مىrlm; شود و اما نماز صبح به حال خود واگذارده شده و چیزى به آن اضافه نشده، زیرا اشتغال در وقت این نماز بیشتر از اوقات دیگر بوده و دنبال نیازمندی ها رفتن وسیعrlm; تر نسبت به ازمنه دیگر است.

جهت دیگر آنكه قلوب و دل ها در وقت نماز صبح از فكر و اندیشه خالىrlm; تر نسبت به اوقات دیگر است، زیرا در شب معاملات مردم كمتر و داد و ستد قلیل و ضعیفrlm; تر است، بنابراین انسان در وقت اقبالش به نماز بیش از اوقات دیگر است.(1)

در روایتی از حضرت امام محمدباقر(ع) در این باره نقل شده: موقعى كه پیغمبر عالیقدر اسلام را به معراج بردند، نمازهاى واجب كه 10 ركعت بودند، هر كدام دو ركعتى بودند، وقتى حضرت حسنین(ع) متولد شدند، پیامبر اسلام(ص) براى شكرگزارى خدا هفت ركعت دیگر به آن ها اضافه كرد و خدا هم اجازه داد.(2)

در حدیثی امام سجاد(ع) با اشاره به چگونگی و علت تغییر نماز فرموده اند: در مدینه و زمانى كه دعوت عمومى به اسلام آشكار شد و اسلام قوت یافت و خداوند عزوجل جهاد را بر مسلمانان واجب فرمود، رسول خدا(ص) هفت ركعت به نمازهاى شبانه روز افزود، به این ترتیب: دو ركعت به نماز ظهر و دو ركعت به نماز عصر و یك ركعت به نماز مغرب و دو ركعت به نماز عشاء و نماز صبح را به همان صورت كه در مكه واجب شده بود، باقى گذاشت و بر آن نیفزود.(3)

در پایان ذكر این مطلب ضروری است كه افزودن ركعت های دیگر بر نماز حتماً به دستور و اذن خداوند توسط پیامبر(ص) صورت گرفته است، زیرا پیامبر مأمور الهی است و از طرف خود چیزی نمی گوید: <<وَ ما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوىrlm;؛ إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْیٌ یُوحىrlm;>>(4)؛ و هرگز از روى هواى نفس سخن نمىrlm; گوید!؛ آنچه مىrlm; گوید چیزى جز وحى كه بر او نازل شده نیست!

دیگر پرسش های نمازی خود را در بخش <<بپرسید>> سایتقنوتمطرح كنید.

*پی نوشت ها:

1-علل الشرائع، جrlm;1، ص 261

2-الكافی، جrlm;3، ص 487

3-من لا یحضره الفقیه، جrlm;1، ص 455

4-نجم (53)، آیه 3 و 4